Lectio prima.
1
1 Aderat quidem servo suo Francisco is qui eum unxerat Spiritus Domini (cfr. Luc 4,18) et ipse Dei virtus et sapientia Christus (cfr. 1Cor 1,24), cuius virtute fiebat et gratia, ut sibi non solum incerta et occulta (cfr. Ps 50,8) patescerent, verum etiam mundi huius elementa parerent.
2 Quodam namque tempore, cum consilium daretur a medicis et instanter suaderetur a fratribus, ut contra infirmitatem oculorum pateretur sibi per cocturae subveniri remedium, humiliter vir Dei assensit, pro eo quod id non solum medela contra aegritudinem corporis, verum etiam materia foret exercendae virtutis.
3 Sensu vero carnis ipsius ad conspectum instrumenti ferrei iam igne candentis naturali quodam horrore concusso, vir sanctus ignem alloqui coepit ut fratrem, in Creatoris nomine ac virtute praecipiens, ut suum ei contemperaret ardorem, quo suaviter urentem sustinere valeret.
4 Profundato autem crepitante ferro in tenera carne, et ab aure usque ad supercilium coctura protracta, vir Deo plenus exsultans in spiritu: “Laudate”, inquit ad fratres, “Altissimum, quia, ut verum fatear, nec ignis ardor molestiam intulit nec carnis me dolor afflixit!”.
Lectio secunda.
2
1 Apud eremum Sancti Urbani servo Dei aegritudine gravissima laborante, cum ipse naturae defectum sentiens, vini poculum peteret, nihilque de vino, quod sibi dari posset, responderetur adesse, iussit aquam afferri et allatam signo crucis edito benedixit.
2 Mox vinum efficitur optimum quod fuerat aqua pura, et quod deserti loci paupertas non potuit, sancti viri puritas impetravit.
3 Ad eius gustum protinus tanta facilitate convaluit, ut evidenter claresceret, quod optatum poculum illud a largo sibi fuit Datore concessum, non tam ut afficiens ad saporem quam ut efficax ad salutem.
Lectio tertia.
3
1 Alio quoque tempore vir Dei ad quamdam eremum transferre se volens, ut ibi liberius contemplationi vacaret, quia debilis erat, cuiusdam pauperis hominis vectabatur asello.
2 Cumque diebus aestivis famulum Dei sequendo vir ille montana conscenderet (cfr. Ios 2,16), asperioris et longioris viae itinere fatigatus (cfr. Ioa 4,6) nimioque sitis ardore deficiens, instanter coepit clamare ac dicere, quod nisi paululum biberet, confestim spiritum exhalaret.
3 Absque mora vir Dei prosilivit ab asino, et fixis in terra poplitibus, palmas tetendit ad caelum (cfr. 2Par 6,13), orare non cessans (cfr. Col 1,9), donec se intellexit auditum.
4 Oratione tandem finita: “Festina”, inquit viro, “ad petram, et illic aquam vivam reperies, quam tibi hac hora misericorditer Christus de lapide bibendam produxit (cfr. Is 48,21)”.
5 Cucurrit sitiens homo ad locum ostensum bibitque aquam de petra (cfr. Ps 77,16; Is 48,21) orantis virtute productam et poculum hausit a Deo sibi de Saxo durissimo (cfr. Deut 32,13) propinatum.
Lectio quarta.
4
1 Tempore quodam, quo famulus Domini secus mare praedicabat Gaietae, cum turbarum in eum prae devotione ruentium declinare vellet applausum, in unam littori haerentem naviculam prosiliit solus
2 Illa vero, tamquam si motoris vi gubernaretur intrinseca, cernentibus et mirantibus cunctis, qui aderant, sine aliquo remige longius se protraxit a terra.
3 Cum autem aliquanto spatio maris secessisset in altum, stetit inter fluctus immobilis, quamdiu exspectantibus turbis in littore, viro Dei praedicare complacuit.
4 Cumque, audito sermone visoque miraculo ac benedictione accepta, ipso rogante, multitudo recederet, non alterius quam caelestis iussionis impulsu navis applicuit, tamquam si creatura Factori deserviens (cfr. Sap 16,24), Creatoris perfecto cultori et sine rebellione se subderet et sine retardatione pareret.
Lectio quinta.
5
1 Moram eo faciente tempore quodam in eremitorio Graecii, loci illius indigenae malis adeo multiplicibus gravabantur, quod et grando annua tempestate blada vastabat et vineas, et luporum multitudo rapacium non solum bruta, sed et homines consumebat.
2 Sic igitur vehementer afflictis omnipotentis Domini famulus benigne compatiens, in publica illis prae dicatione promisit seque fideiussorem eis instituit, quod pestilentia illa omnis abscederet, si confessione praemissa, dignos poenitentiae fructus facere (cfr. Mar 3,8) vellent.
3 Ab illa itaque hora, poenitentiam ad exhortationem ipsius agentibus illis, cessaverunt clades, periere pericula, nec molestiae quidquam intulere (cfr. Dan 3,50) lupi vel grandines;
4 immo, quod maius est, si quando vicinorum arva arando pervaderet, istorum terminis appropinquans aut terminabatur ibidem, aut in partem aliam divertebat.
Lectio sexta.
6
1 Alio quoque tempore, cum praedicationis causa vir Dei vallem Spoletanam circuiens, appropinquasset Bevanio, ad quemdam locum devenit, in quo diversi generis avium maxima multitudo convenerat.
2 Quas oculo pio conspiciens, irruente in se Spiritu Domini (cfr. Iudc 14,6), velociter cucurrit ad locum, illisque salutatis alacriter, ut verbum Dei attente audirent, silentium imperavit.
3 Cum autem plura de beneficiis Dei creaturis collatis et laudibus ei ab ipsis reddendis loqueretur aviculis, illae modo mirabili gestientes coeperunt extendere colla, protendere alas, aperire rostra et in ipsum attente respicere, tamquam si eloquiorum eius admirabilem conarentur sentire virtutem.
4 Iuste quidem vir Deo plenus (cfr. Gen 41,38) ad creaturas huiusmodi ratione carentes pio ferebatur humanitatis affectu, cum et illae versa vice tam miro modo inclinarentur ad ipsum, ut instruenti attenderent et praecipienti parerent et ad suscipientem cum securitate confugerent et apud retinentem sine difficultate manerent.
Lectio septima.
7
1 Tempore vero, quo pro palma consequenda martyrii ad partes ultramarinas transire tentaverat, nec tamen id consummare valuerat, maris tempestatibus praepeditus, adeo sibi adstitit Gubernatoris omnium dignativa provisio, ut eum cum plurimis aliis a periculis mortis erueret et mirabilia opera sua circa ipsum in profundo (cfr. Ps 106,24) monstraret.
2 Nam cum de Sclavonia in Italiam redire proponeret et navem quamdam absque ullis omnino stipendiis conscendisset, affuit quidam in ipso ingressu pro Christi,pauperculo missus a Deo (cfr. Ioa 1,6), qui et secum ferret necessaria victus et cuidam timenti Deum de navi ad se vocato tribueret, ut nil prorsus habentibus opportuno tempore ministraret.
3 Verum, nautis propter vim ventorum nusquam applicare valentibus, omnia ipsorum sunt consumpta cibaria, sola beato viro collatae desuper eleemosynae portione modica remanente.
4 Quae ad ipsius preces et merita, superna faciente virtute, in tantum succrevit augmentum, ut diebus pluribus, continua maris tempestate durante, usque ad portum optatum, Anconae videlicet, necessitatibus omnium plenarie subveniret.
Lectio octava.
8
1 Alio quoque tempore, eodem viro Dei praedicationis causa inter Lombardiam et Marchiam Tervisinam iter agente cum fratre socio, iuxta Padum tenebrosa noctis supervenit obscuritas.
2 Cumque periculis magnis et multis via foret exposita propter fluvium, paludes et tenebras, instante socio, quod in tanta necessitate supernum imploraret auxilium, vir Dei cum confidentia multa respondit:
3 “Potens est Deus (cfr. Luc 3,5), si suae dulcedini complacet, tenebrarum effugata caligine, sui nos beneficio luminis illustrare”.
4 Mirum certe! Vix sermonem compleverat, et ecce, tanta lux circa eos superna coepit radiare virtute, ut, nocte alias exsistente obscura, ipsi luce clara viderent non solum viam, verum etiam ex altera parte fluminis plurima circumquaque.
Lectio nona.
9
1 Recte quidem inter densas noctis tenebras fulgor praeibat claritatis caelestis ut ex hoc ipso pateret, involvi eos non posse mortis caligine (cfr. Iob 10,21), qui directo sequuntur tramite lumen vitae.
2 Nam et lucis huiusmodi splendore mirabili corporaliter directi et spiritualiter confortati, usque ad locum hospitii per non modicum viae spatium cum divinis hymnis et laudibus pervenerunt.
3 O vere praeclarum et admirabilem virum! cui suum ignis ardorem contemperat, aqua saporem commutat, abundans poculum petra propinat, inanimata deserviunt, mansuescunt immitia, et irrationabilia studiose intendunt;
4 ipse quoque Dominus omnium sua benignitate obedit ad votum, dum et liberalitate praeparat cibum, lucis praebet claritate ducatum, ut sic ei tamquam viro sanctitatis eximiae et omnis creatura subserviat, et ipse Creator omnium condescendat.